Jesień to czas, kiedy na naszych stołach króluje dynia. Choć botanicznie jest owocem, w praktyce jest często traktowana jak warzywo – nie tylko smaczne i wszechstronne w kuchni, ale też niezwykle wartościowe pod względem odżywczym. Sezon na dynię przypada właśnie teraz, dlatego warto sięgnąć po nią częściej i poznać jej liczne właściwości zdrowotne oraz kulinarne możliwości.
Rodzaje i odmiany dyni
Na świecie istnieje wiele rodzajów dyni. W Polsce najczęściej spotykamy odmiany dyni takie jak Hokkaido, piżmowa, olbrzymia, ozdobna, małosłupa, makaronowa czy dynia smagliczkowa. Różnią się one nie tylko kształtem i kolorem, ale także smakiem i zastosowaniem w kuchni.
Właściwości i wartości odżywcze dyni
Dynia to prawdziwa bomba witaminowa. Jest niskokaloryczna, bogata w błonnik, witaminę A (w postaci beta-karotenu), witaminę C, E oraz minerały, takie jak potas, magnez czy żelazo. Dzięki temu wspiera odporność, działa przeciwzapalnie i pozytywnie wpływa na kondycję skóry oraz wzrok.
Zawarte w niej antyoksydanty pomagają neutralizować wolne rodniki, co sprzyja profilaktyce chorób cywilizacyjnych. Warto dodać, że jedzenie dyni wspomaga trawienie i pomaga utrzymać prawidłową masę ciała.
Czy dynię można jeść na surowo?
Tak, niektóre odmiany – jak np. Hokkaido – można spożywać również na surowo, np. w postaci sałatek lub smoothie. Surowa dynia ma delikatny, lekko orzechowy smak i zachowuje więcej witaminy C, choć większość potraw przygotowuje się z dyni gotowanej, pieczonej lub duszonej.
Potrawy z dynią – pomysły na sezonowe dania
Dynia to wyjątkowo wdzięczny składnik kulinarny. Można z niej przygotować zarówno dania wytrawne, jak i słodkie.
Popularne potrawy z dynią to m.in.:
- krem z dyni z imbirem i mlekiem kokosowym,
- risotto z dynią i parmezanem,
- placki dyniowe z cynamonem,
- zapiekanka z dynią i warzywami,
- ciasto lub sernik dyniowy.
Dzięki delikatnemu smakowi potrawy z dynią świetnie komponują się z przyprawami korzennymi, czosnkiem, ziołami śródziemnomorskimi, a także z mlekiem kokosowym czy orzechami.
Badania laboratoryjne warzyw i owoców – jak dbamy o jakość dyni i innych produktów?
Jako laboratorium specjalizujące się w badaniach żywności regularnie wykonujemy analizy warzyw i owoców, w tym właśnie dyni, dla producentów, przetwórców i dystrybutorów.
Badania te mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa i jakości produktów trafiających na rynek.
Najczęściej zlecane przez producentów badania warzyw i owoców obejmują:
- Oznaczanie pozostałości pestycydów – aby potwierdzić bezpieczeństwo spożycia i zgodność z normami UE.
- Badania metali ciężkich (np. ołów, kadm, arsen) – ze względu na możliwość akumulacji zanieczyszczeń z gleby.
- Zawartość azotanów i azotynów – istotna szczególnie w warzywach uprawianych intensywnie.
- Oznaczanie wartości odżywczej – białka, tłuszczu, błonnika, węglowodanów, witamin i składników mineralnych.
- Badania mikrobiologiczne – wykrywające obecność bakterii chorobotwórczych (np. Listeria monocytogenes, Salmonella spp., Escherichia coli).
Dzięki takim analizom producenci mogą udokumentować jakość i bezpieczeństwo swoich warzyw i owoców, a konsumenci – zyskać pewność, że kupują produkty świeże i zdrowe.
Dlaczego warto jeść dynię?
Bo to jeden z najzdrowszych produktów sezonowych. Wzmacnia odporność, wspomaga trawienie, jest lekkostrawna i wszechstronna w kuchni. Warto korzystać z sezonu na dynię i cieszyć się jej smakiem w różnych potrawach – od zup po desery.
Nasze laboratorium żywności wspiera producentów w zakresie badań produktów spożywczych, w tym warzyw sezonowych. Zapewniamy rzetelne wyniki, szybką realizację i eksperckie wsparcie w interpretacji wyników.
Michał Dąbrowski, ekspert branży Health & Nutrition w SGS Polska
Literatura:
- Batool, M., et al. (2022). Nutritional Value, Phytochemical Potential, and Health Benefits of Pumpkin (Cucurbita spp.). Nutrients, 14(9), 1–18.
- Nawirska, A. (2009). Przydatność owoców dyni do przetwórstwa. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Technologia Żywności, 57, 293–302.
O SGS
SGS jest światowym liderem w dziedzinie badań, inspekcji i certyfikacji. Działamy w sieci ponad 2500 laboratoriów i biur w 115 krajach, wspieranych przez zespół 99 500 oddanych swojej pracy profesjonalistów. Posiadamy ponad 145 lat doświadczenia w dostarczaniu doskonałych usług – łączymy dokładność i precyzję, które charakteryzują szwajcarskie firmy, by pomagać organizacjom w osiąganiu najwyższych standardów jakości, zgodności i zrównoważonego rozwoju.
Nasze hasło – when you need to be sure – to obietnica podkreślająca nasze przywiązanie do zaufania, rzetelności i niezawodności, które umożliwiają firmom rozwijanie się z pewnością siebie. Z dumą dostarczamy nasze eksperckie usługi jako SGS, wspomagani przez inne nasze zaufane i ściśle wyspecjalizowane marki, takie jak Brightsight, Bluesign, Maine Pointe oraz Nutrasource.
SGS jest firmą notowaną na Szwajcarskiej Giełdzie Papierów Wartościowych oznaczoną symbolem SGSN (ISIN CH1256740924, Reuters SGSN.S, Bloomberg SGSN:SW).
