LPG został po raz pierwszy otrzymany w 1910 roku, a w handlu miał swój debiut dwa lata później – początkowo jako wygodne i względnie bezpieczne paliwo do przenośnych kuchenek gazowych. Jakie są jego właściwości, rodzaje, zalety i wady, a także jak wygląda jego transport morski? Odpowiedzi znajdziecie w poniższym artykule.
Właściwości oraz wykorzystanie gazu płynnego
Gaz płynny uzyskiwany jest przy rafinacji ropy naftowej, choć jego niewielkie ilości otrzymuje się również ze złóż gazu ziemnego. W skali światowej szacuje się, że prawie 60% globalnej produkcji gazu płynnego pochodzi z wydobycia naturalnego, a pozostałe 40% z procesów rafineryjnych. LPG jest bezbarwny, bezzapachowy i nietoksyczny, jednak jednocześnie łatwopalny oraz wybuchowy. Ze względów bezpieczeństwa jest zwykle nawaniany, co umożliwia wykrycie go przez zapach w stężeniu do ⅕ dolnego poziomu zapłonu (około 0,4% gazu w powietrzu).
Gaz płynny wykorzystywany jest głównie jako paliwo opałowe dla domowych instalacji grzewczych i instalacji ciepłej wody użytkowej. Służy również do zasilania takich urządzeń grzewczych jak promienniki gazowe, nagrzewnice czy ogrzewacze. LPG stosuje się także w procesach przemysłowych, takich jak m.in. prace instalacyjne, prace dekarskie, obróbka czy cięcie metali. Gaz płynny jest również paliwem silnikowym oraz gazem nośnym dla kosmetyków w aerozolu.
Propan a propan-butan
Propan-butan, znany też jako LPG, to mieszanina dwóch gazów: propanu (C₃H₈) i butanu (C4H10). Propan-butan jest przechowywany w postaci ciekłej w butlach i zbiornikach pod ciśnieniem, co pozwala na łatwy transport i magazynowanie. LPG może być stosowane w szerokim zakresie temperatur, jednakże jego efektywność w bardzo niskich temperaturach się obniża, ponieważ butan przestaje parować.
Propan (C₃H₈) jest węglowodorem należącym do rodziny alkanów, który w warunkach normalnych (temperatura pokojowa i ciśnienie atmosferyczne) występuje jako bezbarwny, bezwonny gaz. Kluczową właściwością propanu jest jego niska temperatura wrzenia – dzięki temu jest on najlepszym wyborem do stosowania w niskich temperaturach, bowiem nie zamarza i podtrzymuje swoje właściwości nawet w ekstremalnych warunkach.
LPG a propan-butan
Propan-butan | Propan | ||
Zalety | Wady | Zalety | Wady |
niższa cena | Mniej efektywny w bardzo niskich temperaturach | efektywny w bardzo niskich temperaturach | wyższa cena |
szeroka dostępność | Wymaga przechowywania w cieplejszych warunkach, by zapewnić wydajne odparowywanie butanu | możliwość przechowywania na zewnątrz | mniejsza dostępność w butlach o mniejszych pojemnościach |
wyższa wartość opałowa |
| wyższa temperatura płomienia |
|
Transport morski gazu płynnego
Gaz płynny przewożony jest drogą morską za pomocą specjalnych statków. Wyróżnia się trzy rodzaje statków ze względu na zbiorniki: statki w pełni ciśnieniowe, statki półchłodnicze oraz w pełni chłodzące LPG. Ze względu na wielkość rozróżnia się:
- tzw. ,,handy gas carriers” – statki LPG o pojemności w przybliżeniu 15-25000 cbm, przewożące jeszcze takie ładunki jak etylen, amoniak czy produkty petrochemiczne na trasach krótkodystansowych i średniodystansowych;
- statki LPG o pojemności niższej niż 15000 cbm;
- statki średnich rozmiarów – o pojemności ok. 20000-50000 cbm, przewożące amoniak bądź LPG na trasach wewnątrzregionalnych i średniodystansowych trasach cross-trade;
- duże gazowce – o pojemności ok. 50000-70000 cbm, przewożące w głównej mierze LPG lub amoniak;
- bardzo duże statki do przewozu gazu (z ang. VLGC) – o pojemności powyżej 70000 cbm, wykorzystywane na trasach długodystansowych, np. z Bliskiego Wschodu lub Stanów Zjednoczonych do Azji.
Podsumowanie
Przed wyborem gazu warto przemyśleć swoje potrzeby oraz warunki klimatyczne. Propan doskonale nadaje się do temperatur poniżej zera, za to propan-butan lepiej sprawdzi się w umiarkowanych warunkach pogodowych. Zrozumienie różnic między tymi dwoma gazami pozwoli na efektywniejsze zaspokojenie potrzeb, a zarazem oszczędność kosztów.
Współpraca z SGS
Firma SGS oferuje usługi testowania i kontroli ładunków na wszystkich etapach łańcucha dostaw LPG. Zachęcamy do współpracy.
Sandra Ujma, ekspertka branży Natural Resources w SGS Polska
Źródła:
- https://centrumgaz.eu/gaz-plynny-wlasciwosci-i-zastosowania/
- https://romgaz.com.pl/propan-czy-propan-butan-na-czym-polega-roznica/
- https://lpgdirect.pl/blog/propan-propan-butan-gaz-wybrac-ogrzewania-domu-lub-firmy/
- https://emgas.pl/propan-czy-propan-butan-wyjasniamy-na-czym-polega-roznica/
- https://bialchem.pl/blog/gaz/gaz-plynny-i-gaz-ziemny-podobienstwa-i-roznice/
- https://baltykgaz.pl/faq/gaz-plynny-co-to-jest/
- https://www.e-petrol.pl/wiedza-i-porady/lpg/wlasciwosci-i-przeliczanie
- https://www.gospodarkamorska.pl/35-lpg-przybywa-do-krajowych-terminali-droga-morska-zima-rosnie-znaczenie-zdolnosci-transportowych-kolei-82105
- https://www-maritimeoptima-com.translate.goog/insights/different-types-and-sizes-of-liquefied-petroleum-gas-lpg-carriers?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=rq
O SGS
SGS jest światowym liderem w dziedzinie badań, inspekcji i certyfikacji. Działamy w sieci ponad 2500 laboratoriów i biur w 115 krajach, wspieranych przez zespół 99 500 oddanych swojej pracy profesjonalistów. Posiadamy ponad 145 lat doświadczenia w dostarczaniu doskonałych usług – łączymy dokładność i precyzję, które charakteryzują szwajcarskie firmy, by pomagać organizacjom w osiąganiu najwyższych standardów jakości, zgodności i zrównoważonego rozwoju.
Nasze hasło – when you need to be sure – to obietnica podkreślająca nasze przywiązanie do zaufania, rzetelności i niezawodności, które umożliwiają firmom rozwijanie się z pewnością siebie. Z dumą dostarczamy nasze eksperckie usługi jako SGS, wspomagani przez inne nasze zaufane i ściśle wyspecjalizowane marki, takie jak Brightsight, Bluesign, Maine Pointe oraz Nutrasource.
SGS jest firmą notowaną na Szwajcarskiej Giełdzie Papierów Wartościowych oznaczoną symbolem SGSN (ISIN CH1256740924, Reuters SGSN.S, Bloomberg SGSN:SW).
