Metale ciężkie w żywności dla dzieci i niemowląt – na co zwracać uwagę?

Chemikalia dla dzieci stanowiące zagrożenie

Pierwiastki, takie jak arsen, ołów, kadm i rtęć, możemy znaleźć na liście 10 chemikaliów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), które mają szkodliwy wpływ na zdrowie.

Nie jesteśmy w stanie ich całkowicie usunąć z pożywienia, ponieważ jako elementy naturalne znajdują się w glebie, gdzie rosną rośliny. Naukowcy uważają, że powyższe metale powodują skutki neurotoksyczne, raka oraz choroby przewlekłe. W szczególności niebezpieczne są dla rozwijającego się układu neurologicznego dziecka.

„Mózg dziecka szybko się formuje, więc kiedy jest narażony na metale, które mogą zakłócać te naturalne procesy, skutki są różne, od problemów behawioralnych, przez agresję, po utratę IQ oraz wszelkiego rodzaju deficyty poznawcze i behawioralne, które mogą utrzymywać się przez całe życie” – mówiła Jane Houlihan, dyrektor ds. Badań w Healthy Babies Bright Future.

FDA podejmuje kroki w celu ograniczenia zawartości metali ciężkich w żywności

Agencja ds. Żywności i Leków opublikowała projekt poziomów działania ołowiu w (gotowym do picia) soku jabłkowym i innych mieszankach soków. Ta akcja ma na celu zmniejszenie potencjalnych negatywnych skutków zdrowotnych, wynikających z narażenia na ołów w diecie. Dodatkowo ma wspierać plan działania agencji „Closer to Zero”, który określa oparte na nauce podejście FDA do zmniejszania narażenia na toksyczne pierwiastki w żywności.

„Ekspozycja naszych najbardziej wrażliwych populacji, zwłaszcza dzieci, na podwyższony poziom toksycznych pierwiastków w żywności jest niedopuszczalna – powiedział komisarz FDA Robert M. Califf - Działania mające na celu ograniczenie zawartości ołowiu w soku stanowi ważny krok naprzód w realizacji planu działania FDA Closer to Zero, który, jesteśmy przekonani, będzie miał trwały wpływ na zdrowie publiczne obecne i przyszłe pokolenia”.

Poziomy ołowiu w soku – wstępne wytyczne dla przemysłu

Projekt wytycznych określa poziomy działań będących zalecanymi limitami zawartości ołowiu w soku, które mogą być osiągnięte przez przemysł i stopniowo obniżane w stosownych wypadkach.

W kwietniu FDA przedstawiła swój plan „Closer to Zero”, mający na celu rozwiązanie tego problemu. Agencja zapowiedziała, że zaproponuje limity zawartości ołowiu i arsenu w żywności dla niemowląt w 2022 r. Następnie sfinalizuje limit ołowiu do kwietnia 2024 r., a nieco później limit arsenu. Agencja zapowiedziała, że zaproponuje również limity zawartości kadmu i rtęci po kwietniu 2024r.

Wstępne wytyczne dla przemysłu zapewniają poziomy działań na poziomie 10 ppb dla ołowiu w soku jabłkowym i 20 ppb dla ołowiu we wszystkich innych rodzajach soków, w tym mieszanki soków zawierających sok jabłkowy. FDA szacuje, że ustalenie poziomu działania 10 ppb może skutkować nawet 46% zmniejszeniem narażenia na ołów z soku jabłkowego u dzieci. Szacuje się, że dla wszystkich innych soków owocowych i warzywnych ustalenie poziomu działania 20 ppb powoduje zmniejszenie o 19% narażenia na ołów ze wszystkich innych soków u dzieci. FDA zaproponowała niższy limit dla soku jabłkowego, niż dla innych soków, ponieważ sok jabłkowy jest częściej spożywany. FDA będzie współpracować z producentami tych produktów, aby zachęcić do przyjęcia najlepszych praktyk w celu obniżenia poziomu ołowiu w soku.

Metale ciężkie w żywności — zalecenia dla rodziców

FDA zaleca, aby w celu prawidłowego odżywiania rodzice przestrzegali wytycznych żywieniowych, które rekomendują ograniczenie spożycia soku przez dzieci.

„Unikaj soku. Soki jabłkowe, winogronowe i inne są znaczącym źródłem metali ciężkich dla dzieci, dlatego że dzieci piją tak dużo soku. Zastępując sok wodą, rodzic może zmniejszyć narażenie dziecka na toksyczne metale o 68%” – mówiła Jane Houlihan, dyrektor ds. Badań w Healthy Babies Bright Future.

Zmniejszenie spożycia soku redukuje również potencjalną ekspozycję na ołów w soku. Wytyczne dietetyczne zalecają, aby co najmniej połowę swojego dziennego zapotrzebowania czerpać ze świeżych owoców zamiast z soków, a dzieci poniżej 12. miesiąca życia nie powinny spożywać soku wcale.

Dlaczego ołów w soku jest niebezpieczny?

Podsumowując, ołów ma działanie neurotoksyczne mające niekorzystny wpływ na zdrowie. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zwraca uwagę na to, że:

„Nie ma bezpiecznego poziomu narażenia na ołów, o którym wiadomo, że nie ma szkodliwych skutków”.

Co warto podkreślić, w przeciwieństwie do innych toksyn, ołowiu nie można wyeliminować poprzez metabolizm i wydalanie, bo nasze ciała nie mają zdolności do wydalania ołowiu.

Pod koniec 2021 r. Pedram Esfandiary, prawnik w firmie Baum Hedlund Aristei & Goldman z Los Angeles, przedstawił publiczny komentarz na temat planu FDA „Closer to Zero”. Chociaż komentarz odnosił się do metali ciężkich w żywności dla niemowląt, można łatwo zastosować go do proponowanego przez FDA poziomu wytycznych do soków:

„Dobrobyt przyszłych pokoleń nie powinien opierać się na poziomach, które przemysł uzna za ekonomicznie akceptowalne w przypadku żywności produkowanej przez firmy. Celem FDA musi być wyeliminowanie takich metali z żywności dla niemowląt. Jeżeli FDA ma zapewnić, że poziomy metali w żywności będą „tak niskie, jak to możliwe”, cel ten może zostać osiągnięty tylko wtedy, gdy FDA uzna bardzo realne zagrożenia dla zdrowia dzieci, jakie obecnie stwarzają te metale”.

I to zdanie możemy uznać za ostateczne podsumowanie tematu.

 

Zapraszamy do kontaktu z Laboratorium Badań Żywności SGS Polska, które ma możliwości analityczne w zakresie wykrywania, analizy i oznaczenia obecności metali ciężkich w tym arsenu, ołowiu, kadmu i rtęci. Dysponujemy sprzętem i wiedzą wymaganą do wykonywania powyższych badań. Nasze laboratoria posiadają akredytację ISO 17025.

 

Sylwia Bocian, ekspertka SGS Polska z branży Health & Nutrition

 

Bibliografia:

1. Healthy Babies Bright Futures, Jane Houlihan, Research Director and Charlotte Brody, National Director, October 2019; (https://www.healthybabyfood.org/sites/healthybabyfoods.org/files/2020-04/BabyFoodReport_ENGLISH_R6.pdf)

2. Quality Assurance & Food Safety, Jason Brill, FDA Takes Steps to Limit Lead in Juice, April 2022; (https://www.qualityassurancemag.com/article/fda-takes-steps-to-limit-lead-in-juice/)

3. c&en Chemical & Engineering News, Britt E. Erickson, US FDA takes step to limit lead in juice, May 2022; (https://cen.acs.org/safety/consumer-safety/US-FDA-takes-step-limit/100/i16)

4. EDF Environmental Defense Fund , Tom Neltner, For children’s food, heavy metals require more attention and better standards, June 2018; (For children’s food, heavy metals require more attention and better standards (edf.org))

5. Abt Associates, Healthy Babies Bright Futures, Andrea Chiger, Meghan T. Lynch, Effects of Inorganic Arsenic in Infant Rice Cereal on Children’s Neurodevelopment, December 2017; (Effects of Inorganic Arsenic in Infant Rice Cereal on Children’s Neurodevelopment (healthybabycereals.org))

6. Baum Hedlund Aristei & Goldman, Pedram Esfandiary, Baum Hedlund Public Comment to FDA on Heavy Metals in Baby Foods, December 2021; (Nationwide Civil Trial Lawyers | Baum Hedlund Aristei & Goldman (baumhedlundlaw.com))

7. WHO World Health Organization, Lead poisoning, October 2021; (Lead poisoning (who.int))

8. FDA U.S. FOOD & DRUG ADMINISTRATION, FDA Takes Steps to Limit Lead in Juice to Further Reduce Exposure to Toxic Elements in Foods, April 2022; (FDA Takes Steps to Limit Lead in Juice to Further Reduce Exposure to Toxic Elements in Foods | FDA)