Czego szukasz?

Glikol etylenowy a propylenowy – zastosowanie oraz szkodliwość

24 Jan 2024
Sprawdź, jaka jest różnica między glikolem propylenowym a etylowym i jakie jest ich zastosowanie.
Glikol jest bezbarwną i bezwonną cieczą. Nie występuje w przyrodzie w czystej postaci, ponieważ jest produktem uzyskiwanym za pomocą chemicznego przetwarzania różnej materii. Wyróżnia się m.in. glikol etylenowy oraz glikol propylenowy. Różnią się one między sobą budową chemiczną, a także zastosowaniem. Odróżnia je od siebie również stopień toksyczności.

Glikol etylenowy – właściwości

Glikol etylenowy ma wzór sumaryczny CH2OH2, i jest znany również jako 1,2-etanodiol. Charakteryzuje się doskonałą mieszalnością z wodą, jest też bardzo dobrze rozpuszczalny w aldehydach, ketonach i kwasie octowym, natomiast w ogóle nie rozpuszcza się w czterochlorku węgla. Jego produkcja jest stosunkowo tania. Wadą glikolu etylenowego jest krystalizacja w niskich temperaturach i niższa (w porównaniu z glikolem propylenowym) zdolność do przyjmowania ciepła (około 50% pojemności cieplnej wody). Glikol etylenowy otrzymywany jest w procesie hydratacji tlenku etylenu, a następnie oczyszczany w procesie rektyfikacji. 

Glikol etylenowy – zastosowanie

Glikol etylenowy najczęściej znajduje zastosowanie w chłodnictwie jako przemysłowe chłodziwo. Glikol etylenowy jest również wykorzystywany przy produkcji włókien poliestrowych. Ma swoje zastosowanie także, między innymi, w foliach, opakowaniowych oraz butelkach. Jest bardzo cenionym surowcem, gdyż tworzone z użyciem glikolu etylenowego przedmioty są ekologiczne, a także energooszczędne i opłacalne. Dzięki temu uważa się go za ekonomiczny i dlatego jest bardzo chętnie wykorzystywany przez wielu producentów. Dodatkowo glikol etylenowy może być stosowany do sprężarek gazu, wentylacji, systemów grzewczych oraz klimatyzacji.

Glikol propylenowy – właściwości

Glikol propylenowy o wzorze sumarycznym C3H8O2, znany również jako propanodiol, jest najpowszechniej wykorzystywanym z grupy glikoli. Charakteryzuje się wysoką lepkością (wyższą w porównaniu do glikolu etylenowego). Uznawany jest za substancję higroskopijną, co oznacza, że chętnie pochłania wodę, m.n.. z otaczającego go powietrza. Glikol propylenowy jest rozpuszczalny w acetonie, chloroformie i wodzie, a także doskonale rozpuszcza szereg żywic, barwników i olejków eterycznych. Na skalę przemysłową glikol otrzymuje się w procesie uwodnienia tlenku propylenu, katalitycznym i niekatalitycznym. Glikol propylenowy może być również otrzymywany z odpadów. Wtedy nazywany jest bioglikolem.

Glikol propylenowy – zastosowanie

Glikol propylenowy ma zastosowanie w wielu sektorach gospodarki. Służ.in.in.:

  • w przemyśle kosmetycznym, jako składnik kremów, dodatek do past do zębów, płynów do płukania ust czy dezodorantów w sztyfcie;
  • w medycynie i farmacji jako płyn do rozprowadzania składników czynnych leków;
  • w przemyśle spożywczym w formie czynnika ułatwiającego przetwarzanie żywności oraz poprawiającego wygląd, smak i trwałość;
  • nośnik zapachów w olejkach zapachowych oraz olejkach do masażu;
  • do produkcji lakierów elektroizolacyjnych, płynów hamulcowych, płynów chłodniczych;
  • w przemyśle tworzyw sztucznych jako czynnik higroskopijny;
  • w wyrobach tytoniowych jako rozcieńczalnik nikotyny.

Glikol etylenowy a propylenowy – szkodliwość

Jedną z głównych różnic pomiędzy glikolem etylenowym a glikolem propylenowym jest poziom toksyczności (glikol etylenowy jest toksyczny, a glikol propylenowy nie). Nie należy stosować glikolu etylenowego, jeśli istnieje możliwość jego połknięcia lub przypadkowego kontaktu z żywnością, lub wodą pitną. Jego konsumpcja powoduje szereg problemów fizjologicznych, w tym śmierć (Centrum Kontroli Chorób szacuje śmiertelną dawkę od 1400 do 1600 mg/kg). Natomiast glikol etylenowy w postaci pary może doprowadzić do utraty przytomności, natomiast w niewielkich stężeniach powoduje podrażnienie nosa i gardła. Za to w przypadku glikolu propylenowego, w razie jego spożycia, nie występuje zagrożenie zdrowia lub życia. Glikol propylenowy nie jest składnikiem o właściwościach rakotwórczych czy mutagennych. Badania kliniczne wykazały również, że nie powoduje uczulenia skóry.

Podsumowując, wybór pomiędzy glikolem etylenowym a propylenowym, zależy od indywidualnych wymagań. Glikol etylenowy oferuje lepszą przewodność ciepła i jest mniej kosztowny, jednakże jest toksyczny. Z drugiej strony, glikol propylenowy jest bezpieczniejszy, ale droższy.

Sandra Ujma, ekspertka branży OGC w SGS Polska

 

ŹRÓDŁA:

O SGS

Jesteśmy SGS – światowym liderem w dziedzinie badań, inspekcji i certyfikacji, uznawanym za wzorzec w zakresie zrównoważonego rozwoju, jakości i rzetelności. W sieci ponad 2600 oddziałów i laboratoriów zatrudniamy przeszło 99 600 pracowników, którzy poprzez wspólną pracę umożliwiają lepszy, bezpieczniejszy i bardziej połączony świat.

Skontaktuj się z nami

  • SGS Poland Sp. z o.o.

Al. Jerozolimskie 146A,

, 02-305,

Warszawa,

Polska